چگونه با استفاده از تناسب شخصیت و شغل، استخدام مناسب تر داشته باشیم؟

یکی از فرایندهای مهم در حوزه مدیریت منابع انسانی استخدام افراد، برای سازمان‌ها می‌باشد. انتخاب صحیح افراد در جایگاه های شغلی مناسب با عملکرد و توانایی آنان، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که حضور افراد نامناسب در جایگاه های شغلی در سازمان ها، باعث به وجود آمدن مشکلات و نارضایتی می گردد که برای جلوگیری از این امر، گروه مشاورین رای، تدابیری را در نظر گرفته و در مقاله زیر به آن ها پرداخته می شود.

همه افراد استعداد ها و توانایی های متفاوت و ترجیحات و گرایش‌های شغلی متنوعی دارند‌. بکارگیری این توانایی و استعدادها، در محیط کاری مناسب و سازگار با شخصیت افراد می تواند کمک ارزنده ای در جهت رشد و رونق اقتصادی و همچنین رضایت و موفقیت فرد را در بر گیرد. برای آنکه از این ترجیحات و شیوه کشف آنها، اطلاع کامل و دقیق به دست آورید،  شما را با یک مدل و پرسش نامه خوب که می‌تواند پاسخگوی پرسش شما باشد، آشنا می‌کنیم. این مدل متعلق به روانشناسی به نام «هالند» است.

جان هالند، یک مدل و پرسشنامه معتبر برای ارزیابی و شناسایی علایق حرفه‌ای و ترجیحات شغلی انسان‌ها دارد. نظریه او مصداق این ضرب المثل است که «کبوتر با کبوتر باز با باز».

او بر این باور است که وقتی افراد با دیگران که تیپ‌های شخصیتی مشابه آنها را دارند، همکار باشند و در محیط‌های کاری مناسب و سازگار با تیپ شخصیتی خود قرار گیرند، خوشحال‌تر، راضی‌تر و موفق‌تر خواهند بود.

آقای هالند معتقد است اغلب مردم را می‌توان به شش تیپ شخصیتی تقسیم کرد، این تیپ‌ها عبارتند از:

۱) واقع‌گرا

۲) جستجوگر

۳) هنری

۴) اجتماعی

۵) سوداگر

۶) سنت گرا و چارچوب دار و متعارف

در مدل او، تیپ‌های شخصیتی که کنار هم قرار گرفته‌اند تا حدودی شبیه به هم و با یکدیگر سازگارند، در حالی که تیپ‌های شخصیتی مقابل هم کاملاً بی‌شباهت و ناسازگارند.

1) تیپ شخصیتی واقع‌گرا

مهارت‌ها و آمادگی‌های جسمی و روانی خوبی دارند، کار در محیط‌های باز و آزاد را ترجیح می‌دهند، کم رو و با ثبات اند و کارهایی را ترجیح می‌دهند که به مهارت قدرت بدنی و هماهنگی نیاز دارد.

شغل مناسب: مشاغلی که اهداف روشن داشته باشند و به نتایج مشهود و اختیارات روشن بیانجامد.

مکانیک، کشاورز، آتش‌نشان، جنگلبان و ..

2) تیپ شخصیتی جستجوگر و پژوهشگر

مهارت‌های حل مسئله و مهارت‌های تحلیلگری قوی دارند، استعداد و تمایل به ریاضی، ایده پردازی، ارزیابی و تحلیلگری دارند. کارهایی را ترجیح می‌دهند که به فکر کردن و درک موضوع نیاز دارد.

شغل مناسب: مشاغلی که در محیط‌های پژوهشی و مستلزم هوش،کشف، جمع آوری و تحلیل داده‌هاست.

ریاضی دان، اقتصاد دان، گزارشگر، کار در آزمایشگاه ها و سازمان های دارای تکنولوژی

3) تیپ شخصیتی هنری

خلاق و پیچیده‌اند و دارای عواطف و هیجانات قوی و آرمانگرا هستند کار کردن به صورت مستقل را دوست دارند و به تفکر خلاق و نوآورانه و خیال پرداز علاقمند هستند.

شغل مناسب: مشاغلی که در سازمان‌های هنری، گالری‌ها، موزه‌ها، انتشارات، تلویزیون و تئاتر هستند، مناسب آنهاست.

موسیقی دان، دکوراتور، طراح

4) تیپ شخصیتی اجتماعی

صمیمی و دوستانه ارتباط برقرار می‌کنند، از کمک کردن به دیگران لذت می‌برند، مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی و کلامی قوی و روحیه همکاری دارند.

شغل مناسب: مشاغلی که به صورت کارهای گروهی، خدمات اجتماعی، فعالیت‌های خبری و داوطلبانه، مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی، مناسب این افراد است.

مددکار اجتماعی، مشاور، روانشناس بالینی، کارهای درمانی و آموزشی

5) تیپ شخصیتی سوداگر

اعتماد به نفس بالایی دارند، جمع گرایند، با انرژی و اهل ریسک کردن، سلطه جو هستند و مایلند از طریق نفوذ کلام و قدرت بیان دیگران را تحت تاثیر قرار دهند.

شغل مناسب: وکیل، بازاریاب و فروشنده، مدیریت و مشاغل سیاسی و متخصص روابط عمومی.

6) تیپ شخصیتی سنت گرا و متعارف

محافظه کار و محتاط‌اند، انعطاف ناپذیرند و تمایل دارند در محیط‌های متعارف، دارای چهارچوب و منظم کار کنند، به جزئیات توجه می‌کنند، کارهایی را ترجیح می‌دهند که فاقد ابهام و مستلزم اجرای قوانین باشد.

شغل مناسب: حسابدار، کارمند، مدیر بانک، مسئول دفتر، بایگان و ویراستار. 

 امروزه در سازمان های بزرگ و موفق،  با تغییر نگرش های سنتی به نگرش های جدید، بیشترین توجه در گزینش اولیه استخدام، به نوع شخصیت، جسارت، شهامت و مهارت آنها می باشد.

در حال حاضر می توان، از ابزارهای سنجش شخصیت و آزمون های روانشناسی و رفتارشناسی برای کشف لایه های ذهنی در هنگام استخدام و یا به منظور آموزش و ارتقا سطح کارکنان، استفاده نمود.